การสัมภาษณ์เชิงลึก คืออะไร?
การสัมภาษณ์เชิงลึก มีประโยชน์อย่างไร?
ข้อคำถามการสัมภาษณ์เชิงลึก ที่ดีควรเป็นอย่างไร?
การสัมภาษณ์เชิงลึก มีจุดเด่นอย่างไร?
การสัมภาษณ์เชิงลึก มีข้อจำกัดอย่างไร?
แม้ว่าการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) จะมีข้อดีหลายประการ แต่ก็มีข้อจำกัดที่ควรพิจารณาเช่นกัน คือ ด้านความยากในการวิเคราะห์ข้อมูล เนื่องจากข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์เชิงลึกมักเป็นข้อมูลเชิงคุณภาพและมีความซับซ้อน การวิเคราะห์ข้อมูลจึงใช้เวลาและความพยายามมาก และอาจต้องการทักษะเฉพาะด้านในการตีความและจัดหมวดหมู่ข้อมูล เพราะปริมาณข้อมูลที่มาก เนื่องจากการสัมภาษณ์เชิงลึกมักจะสร้างข้อมูลจำนวนมาก เนื่องจากการสัมภาษณ์มีความยาวและรายละเอียดสูง ซึ่งอาจทำให้การจัดเก็บและการจัดการข้อมูลเป็นเรื่องท้าทาย รวมถึงความยากในการขยายผลลัพธ์ เนื่องจากการสัมภาษณ์เชิงลึกมักมุ่งเน้นไปที่กลุ่มเป้าหมายขนาดเล็กและเป็นการศึกษาเชิงลึก ผลลัพธ์ที่ได้อาจไม่สามารถนำไปขยายผลหรือทั่วไปในกลุ่มประชากรขนาดใหญ่ได้อย่างแม่นยำ อีกทั้ง ความอคติของผู้สัมภาษณ์เพราะการสัมภาษณ์เชิงลึกอาจถูกกระทบจากความอคติของผู้สัมภาษณ์ เช่น ทัศนคติส่วนตัวหรือวิธีการตั้งคำถาม ซึ่งอาจส่งผลต่อทิศทางของการสนทนาและการตีความข้อมูล นอกจากนี้ ต้นทุนและเวลาจากการสัมภาษณ์เชิงลึกต้องใช้เวลาในการเตรียมการ สัมภาษณ์ และวิเคราะห์ข้อมูล รวมถึงค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้อง ซึ่งอาจทำให้เป็นกระบวนการที่มีต้นทุนสูงเมื่อเปรียบเทียบกับวิธีการเก็บข้อมูลอื่น ๆ และความยากในการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมาย เพราะในบางกรณีการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายที่เหมาะสมสำหรับการสัมภาษณ์เชิงลึกอาจเป็นเรื่องยาก โดยเฉพาะถ้ากลุ่มเป้าหมายเป็นกลุ่มที่มีลักษณะเฉพาะหรือไม่ค่อยเปิดเผยข้อมูลส่วนตัว ดังนั้น ข้อจำกัดเหล่านี้เป็นสิ่งที่ต้องพิจารณาเมื่อเลือกใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกในการทำวิจัย อย่างไรก็ตาม หากมีการวางแผนและจัดการอย่างดี การสัมภาษณ์เชิงลึกยังคงเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังในการเก็บข้อมูลเชิงลึก
การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) เหมาะสำหรับงานวิจัยที่ต้องการเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพและเข้าใจประสบการณ์ ทัศนคติ และความคิดเห็นของผู้ให้ข้อมูลในเชิงลึก โดยเฉพาะในสถานการณ์ที่ข้อมูลเชิงปริมาณไม่สามารถให้ภาพรวมที่ชัดเจนหรือครอบคลุมได้ ซึ่งงานวิจัยที่เหมาะสมกับการใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก ได้แก่
- งานวิจัยเชิงสำรวจความคิดเห็นและทัศนคติ เพราะการสัมภาษณ์เชิงลึกเหมาะสำหรับการสำรวจความคิด ความรู้สึก และทัศนคติของบุคคลต่อประเด็นต่าง ๆ เช่น ความคิดเห็นเกี่ยวกับนโยบายสาธารณะ การใช้บริการ หรือผลิตภัณฑ์เฉพาะ
- งานวิจัยเกี่ยวกับประสบการณ์ส่วนบุคคล เพราะการสัมภาษณ์เชิงลึกช่วยให้ผู้วิจัยเข้าใจประสบการณ์ชีวิตของบุคคล เช่น การศึกษาความรู้สึกของผู้ป่วยต่อการรักษา การวิจัยเกี่ยวกับประสบการณ์ของผู้ย้ายถิ่น หรือการศึกษาประสบการณ์ของพนักงานในองค์กร
- งานวิจัยที่ต้องการเข้าใจบริบททางสังคมและวัฒนธรรม เพราะการสัมภาษณ์เชิงลึกมีประโยชน์ในการศึกษาเรื่องราวหรือปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในบริบททางสังคมและวัฒนธรรมเฉพาะ เช่น การศึกษาวัฒนธรรมองค์กร พฤติกรรมของชุมชน หรือการศึกษาวิถีชีวิตในพื้นที่เฉพาะ
- งานวิจัยที่ต้องการพัฒนาความรู้ใหม่ ทฤษฎีหรือสมมติฐานใหม่ เพราะการสัมภาษณ์เชิงลึกช่วยให้ผู้วิจัยสามารถค้นพบข้อมูลหรือมุมมองใหม่ ๆ ที่อาจนำไปสู่การพัฒนาทฤษฎีหรือสมมติฐานใหม่ได้
- งานวิจัยที่ต้องการเจาะลึกในประเด็นที่ซับซ้อน เพราะการสัมภาษณ์เชิงลึกเหมาะกับการวิจัยในประเด็นที่ซับซ้อน เช่น การสำรวจสาเหตุของปัญหาสังคม การเข้าใจปัญหาความขัดแย้ง หรือการวิจัยเกี่ยวกับปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมเฉพาะ
- งานวิจัยในกรณีศึกษาหรือการวิจัยแบบการวิเคราะห์กรณี เพราะการสัมภาษณ์เชิงลึกมักใช้ในกรณีศึกษาที่ต้องการวิเคราะห์เหตุการณ์ บุคคล หรือกลุ่มที่เฉพาะเจาะจงในเชิงลึก เพื่อให้เข้าใจรายละเอียดและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับกรณีนั้น ๆ
ด้วยความสามารถในการเข้าถึงข้อมูลที่ลึกซึ้งและซับซ้อน การสัมภาษณ์เชิงลึกจึงเป็นเครื่องมือที่สำคัญสำหรับงานวิจัยเชิงคุณภาพที่ต้องการเข้าใจปรากฏการณ์ในมิติที่ลึกกว่า
